Slemp

Slemp, dat is een ouderwetse winterdrank. 't Raakt inmiddels een beetje in de vergetelheid, maar bij mijn moeder roept het nostalgische gevoelens op. Slemp werd net als chocola in koude winters geschonken bij 'koek en zopie' tijdens het schaatsen. En ook bij feestelijkheden, zoals kerst, oudejaarsavond of Nieuwjaarsdag. Om eens uit te proberen is het dus nú het moment. In mijn verzameling vind ik vele slemp-recepten. De dames Bunk dronken het vast en zeker ook, getuige de verschillende recepten die de dames opschreven.

't Oudste recept is deze, waarbij de melk voor het opdienen lichtjes wordt gebonden door een dooier:

Slemp

4 stuivers saffraan, 10 of 12 kruidnagels, laat dit tezamen in een trekpot op een kooltje wat lang trekken met wat water. Men doet er ook wel wat thee in maar dit is niet verkieslijk. 3 pintjes melk koon het afgetrokkene uit het trekpotje erin, dit gekookt zijnde doet men er twee doien van eijeren er voorzichtig door.

Een tweede recept komt uit het kookboek van Gesina, een recept die zij weer 'erfde' van háár tante Jeanne:

~1871~ Slemp volgens recept van tante Jeanne. 

Op één kan melk 5 cts saffraan, 2 kruidnagelen, een pijpje kaneel, drie lepels suiker en een lepel fijne sago.

Hierbij wordt -om te binden- een lepel fijne sago (of maizena) aangelengd met een beetje koude melk (of water) en al roerend bij de hete melkdrank geschonken. Eén kan is ongeveer 1,3 liter melk, maar ik nam gewoon 1 liter en 3 draadjes saffraan en de rest volgens het recept.

Een andere manier om slemp te maken komt uit de Keuken- en Huishoudgids van mevr. Cariot (jaargang 1905). Het is een recept voor slempsiroop, zodat je -toegevoegd aan kokende melk- snel en gemakkelijk 'instantslemp' kunt maken. Ook bij de apotheker of drogist kon je kant-en-klare slempsiroop kopen, zoals te zien in deze advertentie:

Slempsiroop

40 gr thee, 15 gr saffraan, 25 gr kaneel, 10 gr kruidnagel, 5 gr nootmuskaat, 

1 K.G. suiker, 1 L. kokend water

BEREIDING. Giet op de thee, de saffraan, kaneel, kruidnagel en nootmuskaat, 3/4 L. kokend water en laat dit eenigen tijd trekken. Kook intusschen 1/4 L. water met de suiker tot een dikke stroop, voeg het bij het theeaftreksel en laat alles te zamen nog even doorkoken. Giet de siroop daarna door een neteldoeksch lapje in een flesch.

De slempsiroop wordt bij gebruik met kokende melk aangemengd.

Ook de Hedendaagsche Banketbakker (1851) geeft een sirooprecept. In de recepten worden enorme hoeveelheden saffraan gebruikt, wel 15 gram.. een eeuw geleden toch ook al onbetaalbaar?! Ik gebruikte een plukje, een volle theelepel voor in de siroop. Of het te merken is in de smaak, dat vraag ik me af. Het is handig een flesje op voorraad te hebben. Onze dochter vond het héél erg lekker en wil, na de vakantie, wel een thermoskannetje slemp mee naar school, voor in de pauze. Een geslaagd projectje dus.